انواع کارمزد در ارزهای دیجیتال

اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت می کنید، حتما با کارمزدهای کم و زیاد این حوزه آشنا شده اید. این کارمزدها در انواع مختلفی وجود دارند، به طوریکه برای هر نوع فعالیتی در این بازار (خرید و فروش، مبادله، انتقال، قرارداد هوشمند و ...) کارمزدهای مختلفی در نظر گرفته می شود و همچنین هر شبکه بلاکچین نیز کارمزد به خصوص خود را دارد که ممکن است کم یا زیاد باشد. در این مقاله از سایت بست سیگنال قصد داریم مفهوم کارمزد و انواع آن را بررسی کنیم، کارمزد انواع شبکه ها را مقایسه و مفاهیم اختصاصی مثل گس پرایس و گس لیمیت را تعریف کنیم. با ما همراه باشید.

انواع کارمزد ارز های دیجیتال

کارمزد مبادله ارز دیجیتال

در صرافی ها، هنگام مبادله ارز دیجیتال (چه مبادله رمزارز با رمزارز و چه مبادله رمزارز با پول فیات) درصدی از مبلغ کل معامله به عنوان کارمز به صرافی اختصاص می یابد. این مقدار کارمزد درواقع درآمد اصلی صرافی ها را تشکیل می دهد و صرافی ها به دلیل خدماتی که انجام می دهند این درصد را از کاربر کم می کنند. میزان این کارمزد ممکن است از یک صرافی به صرافی دیگر متغیر باشد. معمولا صرافی های بزرگ جهان مثل بایننس، کوینکس، کوین بیس و ... در نرخ کارمزدها بسیار رقابتی عمل می کنند تا کاربران بیشتری را جذب کنند.

کارمزد واریز و برداشت از کیف پول ها: در صرافی ها و یا والت ها، هنگامی که قصد واریز و یا برداشت از حساب خود را داشته باشید، مقداری از مبلغ واریزی یا برداشتی به عنوان کارمزد خدمات صرافی برداشته می شود. این کارمزد معمولا برای تراکنش های واریز کمتر از تراکنش های برداشت است، تا صرافی ها کاربران را به واریز پول ترغیب کنند.

کارمزدهای شبکه بلاکچین: علاوه بر صرافی ها، شبکه های بلاکچین نیز هرکدام کارمزد به خصوصی برای انجام تراکنش های خود دارند. با توجه به اینکه برای انجام هر تراکنش در شبکه های بلاکچین باید پردازش بلاک های زیادی صورت گیرد، این کارمزدها از سوی شبکه بلاکچین دریافت می گردد.

کارمزد صرافی های ارز دیجیتال به چه چیزی بستگی دارد؟

همانطور که گفتیم، صرافی های معروف و معتبر ارز دیجیتال، با توجه به فضای رقابتی بازار، همواره سعی در کاهش کارمزدها دارند تا کاربران بیشتری را به سوی خود جذب کنند. این کارمزدها ممکن است ثابت باشند و یا به دلایلی تغییر کنند. برای مثال در زمان های شلوغی شبکه، ممکن است کارمزد صرافی ها نیز افزایش یابد. در بخش قراردادهای آتی صرافی ها  (Future Contracts) نوعی از کارمزد به نام Funding Fee وجود دارد. این کارمزد معمولا در طی شبانه روز دچار تغییرات زیادی می شود و بسته به روند بازار، این کارمزد نیز تغییر می کند. برای مثال در زمان هایی که بازار در روند صعودی قرار دارد، صرافی ها ممکن است برای پرداخت سود کاربران با مشکل مواجه شوند و به همین دلیل Funding fee را افزایش می دهند. علاوه بر این ها صرافی ها برای رقابت با یکدیگر معمولا از تخفیف های دوره ای روی کارمزدها استفاده می کنند. این تخفیف ها ممکن است به دلیل مناسبت های مختلف اهدا شود و یا اینکه به جهت پاداش به کاربر هدیه داده شود. برای مثال، اگر میزان تراکنش های شما در صرافی از حدی بیشتر شود، صرافی به عنوان پاداش به شما در کارمزدها تخفیف ارائه می دهد. علاوه بر این در صورتی که از ارز مخصوص صرافی ها برای پرداخت کارمزدها استفاده کنید، معمولا می توانید از تخفیف در کارمزدها بهره مند شوید. برای مثال صرافی بایننس، به شما این پیشنهاد را می دهد که با استفاده از ارز اختصاصی آن یعنی بایننس کوین (BNB) 25%  در کارمزدها تخفیف بگیرید.

کارمزد تراکنش ها در شبکه بلاکچین

در هنگام انجام تراکنش در شبکه های بلاکچین، مبلغی به عنوان کارمزد از کل تراکنش کسر می شود. این مبلغ به عنوان هزینه ای برای انجام و پردازش تراکنش ها در بلاک های شبکه دریافت می شود. برای مثال در بیت کوین اصطلاحی به نام MEMPool (استخر حافظه) وجود دارد. تراکنش های بیت کوین بعد از تایید در این استخر ذخیره می شوند و در صف می مانند تا توسط بلاک های بعدی پردازش شوند. این کارمزد برای این دریافت می شود که شبکه بلاکچین ترغیب شود تا تراکنش شما را در بلاک های جلوتر پردازش کند. بعضی از شبکه ها این امکان را به شما می دهند تا میزان کارمزد را به صورت دستی افزایش دهید تا تراکنش شما در اولویت شبکه قرار گیرد و زودتر انجام شود.

این کارمزدها در شبکه های مختلف تفاوت های بسیاری دارند. بسته به ویژگی ها و پیچیدگی های شبکه، این کارمزدها می تواند مقادیر متفاوتی داشته باشد. شبکه هایی مثل اتریوم کارمزدهای بالایی دارند و شبکه هایی مثل ریپل و ترون کارمزدهای پایینی دارند. همچنین میزان کارمزدها ممکن است در طول زمان متفاوت باشد. برای مثال در زمان شلوغی شبکه ممکن است کارمزد نیز افزایش پیدا کند. این در حالیست که بسیاری از شبکه ها کارمزدها ثابتی ارائه می کنند.
 

کارمزد تراکنش های بلاکچین به چه چیزهایی بستگی دارد؟

عوامل زیادی وجود دارند که میزان کارمزدهای شبکه را تعیین می کنند. میزان ازدحام شبکه، زمان لازم برای تایید، حجم و تعداد تراکنش های شبکه از جمله مهم ترین این عوامل هستنند. زمانی که تقاضا برای اشغال بلاک ها افزایش یابد، مثلا در زمانی که تعداد زیادی از افراد به طور همزمان تراکنش ثبت کنند، تراکنش های زیادی در صف شبکه قرار می گیرند و به همین دلیل کارمزد شبکه نیز افزایش می یابد.

به طور کلی شبکه های بلاکچینی که توان عملیاتی بالاتری دارند، کارمزدهای پایین تری نیز دارند. درواقع این شبکه ها در طول زمان، می توانند تراکنش های بیشتری را تایید کنند و در نتیجه ازدحام شبکه کمتری در این بلاکچین ها اتفاق می افتد. بلاکچین هایی مثل ریپل و ترون به دلیل سرعت بسیار بالایی که در تایید معاملات دارند، میزان کارمزد کمتری نیز دریافت می کنند. اما در بلاکچین های بیت کوین و اتریوم به دلیل اینکه تراکنش ها در فرایندهای پیچیده تری توسط ماینرها انجام می شوند، هزینه کارمزدها نیز بالاتر می باشد. در شبکه بلاکچین اتریوم، برای کارمزدها اصطلاحا از گس (GAS) استفاده می شود که در ادامه آن را توضیح می دهیم.  

گس (GAS) در اتریوم

شبکه بلاکچین اتریوم با توجه به اینکه علاوه بر انتقال پول، در قراردادهای هوشمند نیز کاربرد بسیاری دارد، از واحدی به نام گس(gas) برای دریافت کارمزدها استفاده می کند. گس درواقع مشخص می کند که برای انجام یک فرایند در شبکه اتریوم، چه میزان انرژی باید صرف شود. برای مثال میزان انرژی که باید برای تایید یک تراکنش واریز به کیف پول صرف شود، با میزان انرژی که باید برای تایید یک قرارداد هوشمند بر بستر اتریوم صرف شود، متفاوت است. این میزان انرژی توسط واحدی به نام گس سنجیده می شود. در مورد گس، باید دو اصطلاح گس لیمیت و گس پرایس را در نظر بگیریم تا میزان کارمزد اتریوم مشخص شود.

- گس لیمیت (GAS Limit)

گس لیمیت حداکثر تعداد گسی است که برای یک تراکنش در نظر گرفته می شود. فرض کنید شما قصد ارسال اتریوم به یک کیف پول را دارید. شبکه اتریوم برای شما مشخص می کند که انجام این تراکنش به میزان 21000 گس برای شبکه هزینه دارد. یعنی برای تامین انرژی لازم برای انجام این تراکنش، پرداخت 21000 واحد گس ضروری است. گس لیمیت درواقع همین تعداد گس را برای انجام یک تراکنش مشخص می کند. بنابراین برای انجام تراکنش های دیگر در شبکه اتریوم، مثل قراردادهای هوشمند، بسته به اینکه آن تراکتش چه میزان انرژی صرف می کند، گس لیمیت نیز متفاوت خواهد بود.

- گس پرایس (GAS Price)

گس پرایس، قیمت پرداختی شما برای هر واحد گس را مشخص می کند. هرچه این قیمت برای هر گس بیشتر باشد، بلاکچین ترغیب می شود تا تراکنش شما را در اولویت قرار داده و زودتر انجام دهد. البته در صورتی که گس پرایس را مقادیر پایین قرار دهید، شبکه اتریوم تراکنش شما را تایید نمی کند، زیرا این میزان گس پرایس برای شبکه صرفه ندارد. بنابراین، شبکه اتریوم در هر زمان بسته به شلوغی یا خلوتی شبکه میزان گس پرایس را مشخص می کند. کارمزد شبکه اتریوم از حاصل ضرب گس لیمیت در گس پرایس محاسبه می شود.

بنابراین شبکه اتریوم برای انجام تراکنش های خود از دو اصطلاح GAS Limit و GAS Price استفاده می کند. گس لیمیت مشخص کننده میزان انرژی لازم برای انجام تراکنش بر حسب واحد GAS می باشد و گس پرایس نیز قیمت پرداختی برای هر واحد گس می باشد. از ضرب این دو عدد در هم دیگر، کارمزد شبکه اتریوم برای انجام یک فرایند مثل واریز و برداشت و یا انجام یک قرارداد هوشمند محاسبه می شود.